π. νερούδα : 2 "ωδές"

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Πάμπλο Νερούδα 

 

μετάφραση από τα ισπανικά: Μάριος Χατζηπροκοπίου

 

 

Ωδή στο θαλασσινό φως

 

Μια φοράν ακόμη, το απέραντο

θαλασσινό φως

χύνεται από τα αγγεία

του ουρανού,

προβάλλει από τον αφρό,

από την άμμο

φως ζωηρό

επάνω στην απλοχεριά του ωκεανού

σαν να παλεύουν

σπαθιά

με αστραπές

φως του ζεστού αλατιού

φως του ουρανού

υψώνεται

ενάλιος πύργος επί των υδάτων.

 

Πού

παν οι λύπες;

 

Το στήθος ανοίγει

γίνεται

κλαδί

το φως, μες την ψυχή μας

σείστρο

πεταλούδων.

Στιλπνό

στης θάλασσας τη μέρα κάθε τι

άσπιλο:

οι πέτρες

που αγκάλιασε

το κύμα

τα σπαραγμένα

λείψανα των μπουκαλιών

κρύσταλλα

του νερού

λεία

ημερωμένα

από τα έναστρά του

δάχτυλα.

 

Στιλπνά

τα

σώματα

άντρες από αλάτι

γυναίκες

πράσινες

παιδιά

σαν φύκια,

σαν

ψαράκια που χοροπηδάν

στον ουρανό

κι όταν

ένα παράθυρο

κλεισμένο, ένα ρούχο

ένα βουνό σκιερό

μουτζούρες

τολμάνε να τα βάλουν

με τη λευκότητα

απαστράπτουσες καταφθάνουν μπουρμπουλήθρες

το φως

-αρίφνητα αστραφτερά καρφιά-

ορμάει στην ασελγή

σκιά

με λευκά χέρια

με πέπλα

με αλισάχνη και χρυσούς κυματισμούς

με των αφρών το θαύμα

με άμαξες από κρίνους. 

 

Μεγαλοδύναμο

φως που ωριμάζεις στο στερέωμα

κύμα που μας περνάς

και δεν μας βρέχεις, θρονί

της οικουμένης, τριαντάφυλλο

που αναγεννάσαι και αναγεννάς

άνοιγε κάθε μέρα

τα πέταλα, τα βλέφαρα

δώσε μας λίγη από την άχραντη ζωηράδα σου

να μας ανοίγει διάπλατα τα μάτια

να μας μαθαίνει να αντικρύζουμε κύμα το κύμα

τη θάλασσα

λουλούδι το λουλούδι

τη γη. 

 

 

*

  

 

Ωδή στο διπλό φθινόπωρο

 

Ζει η θάλασσα, ενώ η γη

ούτε σαλεύει:

στην παραλία, το πένθιμο

φθινόπωρο

σκεπάζει

με τη φθορά του

το ασάλευτο φως

της γης,

όμως

η θάλασσα, η θάλασσα στην περιπλάνησή της

παραμένει ζωντανή.

 

Ούτε

σταγόνα

ύπνος

θάνατος

ή

νύχτα

στον

αγώνα της:

ό, τι κι αν

μηχανεύονται

τα πέλαγα, κρατήρες

γαλάζιοι, των ανέμων

αργαλειοί, που τρίζουν

στέφοντας

τα κύματα

με τ'αγριολούλουδά τους

τα πάντα

ζουν

σαν

τα σπλάχνα 

του ταύρου

σαν

τη φωτιά 

στη μουσική

σαν τη στιγμή

που οι ερωτευμένοι σμίγουν.

 

Ήταν πάντα σκοτεινά

τα

έργα

του φθινοπώρου

στη γη:

ρίζες

ασάλευτες, σπόροι

στο χρόνο

βυθισμένοι

και πάνω

μόνο

το ανθοστέφανο της παγωνιάς

μιαν ακαθόριστη

μυρωδιά φύλλων

που διαλύεται σε

χρυσάφι:

τίποτα.

Μες το δάσος

το τσεκούρι

σπάει

κορμούς κρουσταλλιασμένους

και η γη

φοράει στην όψη

μαύρη μάσκα.

 

Όμως

η θάλασσα

δεν ξαποσταίνει, δεν κοιμάται, δεν πέθανε.

Νύχτα θεριεύει

η κοιλιά της

που τη στρογγύλεψε η νοτιά των άστρων

πώς η δροσούλα της αυγής λυγάει το στάρι;

θεριεύει

αλαφροπετά

και κλαίει

σα χαμένο

παιδί

που μόνο με το χτύπημα

που μόνο με το χάραμα

σαν τύμπανο, ξυπνάει

γιγαντιαίο

και σαλεύει.

Θέτει σε κίνηση κάθε του χέρι

τον ακατάπαυστο οργανισμό του

τα ελαφίσια δόντια

τα αλισβερίσια του

στον ήλιο, στο αλάτι, στο ασήμι

κάθε τι

το κινεί, το ανακινεί

με τις καταρρακτώδεις του

πηγές

με των κινήσεών του

τον αγώνα

ενώ

προσπερνά

η θλίψη

το φθινόπωρο

της γης.

 

~

 

Ο Μάριος Χατζηπροκοπίου είναι ποιητής, μεταφραστής, ερευνητής. Το βιβλίο του Τοπικοί Τροπικοί (Αντίποδες, 2019, υποψήφιο για το Κρατικό Βραβείο Ποίησης) διερευνά ζητήματα κουήρ πένθους και επιθυμίας σε σύνδεση με προφορικές ποιητικές παραδόσεις. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα ισπανικά, τα αγγλικά και τα σερβικά. Έχει παρουσιάσει περφόρμανς και διαλέξεις διεθνώς (Παν/μια Columbia, Οξφόρδης, Λονδίνου, Ρώμης, Mouvoir Tanztheater/Κολωνία, Spinnerei/Λειψία, Ίδρυμα Ωνάση, Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, Athens Biennale κ.α.), ενώ έχει εργαστεί ως δραματουργός και λιμπρετίστας σε διάφορες παραγωγές (Φεστιβάλ Αθηνών, Εθνική Λυρική Σκηνή, Μέγαρο Μουσικής κ.α.). Έχει μεταφράσει Clarice Lispector και Hilda Hilst από τα πορτογαλικά, καθώς και ισπανόφωνο θέατρο και ποίηση. To 2023, διετέλεσε Vakalo Visiting Artist/Scholar στο Πανεπιστήμιο του Michigan. Εργάζεται στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.

  

 

*** Πατήστε εδώ για τα περιεχόμενα του τεύχους ***