20251130

μτλ/π _ 01 _ 251130 : περιεχόμενα


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

 

Εκδοτικό σημείωμα : Λίγα λόγια για το "Με τα λόγια"

Βελιμίρ Χλέμπνικοφ : "Το ξόρκι του γέλιου" (μτφρ.: Γ. Μπούκοβα και Δ. Άλλος)

Δήμητρα Κατιώνη : 5 ποιήματα

Μπίνιο Ιβανόφ : "Η έκτακτη κυρία" (μτφρ.: Γ. Μπούκοβα και Δ. Άλλος)

Ευσταθία Παλιοτζήκα : για το Φύση μισή της Λ. Ζαφειροπούλου

Σοφία Ιακωβίδου : για το Η ελληνική λογοτεχνία στον 21ο αιώνα – Από την παγκοσμιοποίηση στην τεχνητή νοημοσύνη (επιμ.: Δ. Τζιόβας)

Κατερίνα Ηλιοπούλου : "Ό,τι πρόλαβα να σώσω μέσα στην καταστροφή"

Μαρία Τάπανινεν : "Το δωμάτιο των πουλιών" [απόσπ.] (μτφρ.: Μ. Μέλμπεργκ)

Γιάννης Καρπούζης : 2 ποιήματα

Πολυξένη Τζιομάκη : "Για την ποίηση της Ελένης Βακαλό"

Λούι ΜακΝής : "Ημερολόγιο φθινοπώρου / V" (μτφρ.: Ο. Απέργης)

Δημήτρης Αλεξάκης : "Αλεπού"

Αίηντριενν Ριτς : "Οι τίγρεις της Aunt Jennifer" (μτφρ.: Ο. Απέργης)

Πάμπλο Νερούδα : 2 "Ωδές" (μτφρ.: Μ. Χατζηπροκοπίου)

Αργύρης Δούρβας : για το Απόδειπνο της Ε. Λιακέα

Αφιέρωμα στον Δημήτρη Παπαδίτσα : "Προς τον ουρανό συνέχειες του βυθού" 

Αναγνωστικές προτάσεις : 19 Βιβλία για τις Γιορτές 



~ Οι φωτογραφίες του τεύχους είναι του Παναγιώτη Ιωαννίδη, από την σειρά Βωμοί, Μνήματα, Στήλες (2012-2017).
 

Ταυτότητα του περιοδικού και διαδικασία υποβολής 

 

εκδοτικό σημείωμα : μτλ/π _ 01 _ 251130


 

 

 

 

 

 

 

 

 

Λίγα λόγια για το «Με τα λόγια» 

Παρόλες τις αντιξοότητες, εξακολουθούμε να πιστεύουμε πως, με τα λόγια της ποίησης, όντως «κάτι γίνεται»: η άσκηση στην ακρίβεια και η προσήλωση στις νοηματικές αποχρώσεις (κατά την γραφή αλλά και την ανάγνωση της ποίησης)· η πολυαισθητηριακή πρόσληψη ενός καλού ποιήματος· η δύναμη της υπαινικτικότητας και η σημασία της αφαίρεσης· δεν είναι μόνον πηγές απόλαυσης (πράγμα, ούτως ή άλλως, κάθε άλλο παρά ευκαταφρόνητο), αλλ’ επίσης καθιστούν την σκέψη πιο ευλύγιστη· την εκλεπτύνουν και την καλλιεργούν. Ζητούμενο πάντα κρίσιμο – ολοένα και πιο επιτακτικά κρίσιμο.

Γι’ αυτό και οι ποιητικές εκδηλώσεις που ξεκίνησαν –μεσούσης της ‘κρίσης’– τον Δεκέμβριο του 2011, βαφτίστηκαν «Με τα λόγια (γίνεται)»: κοινώς «μτλγ» (ήγουν «μουτουλουγού»).* Eπί 14 χρόνια, οι εκδηλώσεις αυτές ('ζωντανές', διαδικτυακές, ραδιοφωνικές, περιπατητικές), μαζί με τον ιστότοπο του «μτλγ» και την λοιπή διαδικτυακή του παρουσία (facebook, instagram, YouTube), λειτουργούν συνεργειακά, σαν μια πολυμεσική ποιητική ανθολογία εν προόδω.

Φέτος, όμως, που το «μτλγ» μπαίνει αισίως στην 15η χρονιά του –και συνεχίζει τις μηνιαίες δια ζώσης εκδηλώσεις του, από Δεκέμβριο ώς Μάρτιο, στο θέατρο της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης στην Αθήνα–, αποκτά κι ένα διαδικτυακό αδελφάκι: το «μτλ/π» (ήγουν «μουτουλουπού», δηλαδή «Με τα λόγια / Περιοδικό»), το 1ο τεύχος του οποίου διαβάζετε τώρα δα.

Πρόκειται για ένα νέο, δωρεάν, διαδικτυακό, εξαμηνιαίο περιοδικό που θα δημοσιεύει ποιήματα (πρωτότυπα και μεταφρασμένα), κριτικές βιβλίων (ποίησης αλλά όχι μόνον), δοκίμια (για την ποίηση αλλά όχι μόνον), ποιητικά αφιερώματα, αναγνωστικές προτάσεις, και άλλη σχετική ύλη – εκφράζοντας κι αυτό, 2 βασικά ‘πιστεύω’ του «μτλγ»:

~ Πως η καλή σύγχρονη ποίηση δεν είναι ‘δύσκολη’ και ‘άχαρη’ – αλλά ούτε και μας ‘χαϊδεύει’ με συναισθηματισμούς, συνθήματα, και θεματολογία απλώς ‘της μόδας’. Η καλή ποίηση είναι απολαυστική και ερεθιστική, για αισθήσεις και νου.

~ Πως οι καλές ποιήτριες και οι καλοί ποιητές –μιας και (ανα)γνωρίζουν ‘από μέσα’ τον ‘μηχανισμό’ κάθε ποιήματος– μπορούν καί να μεταφράζουν καλά, καί να κρίνουν την τέχνη τους με τρόπο γόνιμο και σοβαρό, τεκμηριωμένο και γοητευτικό.

Στο παρόν, 1o τεύχος του «μτλ/π», λοιπόν, θα βρείτε ποιήματα από 4 –αναγνωρισμένες ή πρωτοεμφανιζόμενες– σύγχρονες ελληνικές ποιητικές φωνές· αλλά και ποιήματα 6 ποιητ/ρι/ών, γραμμένα σε 5 διαφορετικές γλώσσες και μεταφρασμένα από 5 πολύπειρες/ους και βραβευμένες/ους μεταφραστ/ρι/ες. Επιπλέον, κείμενα για 3 βιβλία ποίησης ή (καί) για την ποίηση – καθώς και 1 μελέτη για το όψιμο έργο της σπουδαίας Ελένης Βακαλό, στην οποία το «μτλγ» είχε αφιερώσει μια μεγάλη εκδήλωση το 2016. Θα βρείτε επίσης την έντυπη εκδοχή του αντίστοιχου, προπέρσινου αφιερώματος του «μτλγ» στον Δημήτρη Παπαδίτσα (1922-1987), όπου 9 σύγχρονοι/ες ποιητ/ρι/ες ξαναδιαβάζουν και σχολιάζουν ποιήματά του. Το τεύχος κλείνει με τις αναγνωστικές προτάσεις 4 ποιητ/ρι/ών για 19 βιβλία, νέα και παλαιότερα, τα οποία διάβασαν και θαύμασαν τους τελευταίους 6 μήνες, Γιορτές πλησιάζουν· τί πιο ωραίο δώρο (διαρκείας) από ένα βιβλίο – ποίησης και όχι μόνον!

Όπως ακριβώς και το «μτλγ», έτσι και το «μτλ/π», μπορεί μεν να έχει έναν βασικό επιμελητή, αλλά δεν θα μπορούσε να υπάρξει χωρίς πολύτιμη συλλογική εργασία. Εγκάρδιες ευχαριστίες οφείλονται, συνεπώς, και στις/στους 18 συνεργάτ/ρι/ες του 1ου αυτού τεύχους, που με γενναιοδωρία κι ενθουσιασμό εμπιστεύθηκαν αδημοσίευτη εργασία τους στο νέο εγχείρημα.

Όλοι/ες όσοι/ες εργαστήκαμε γι’ αυτό, ευχόμαστε να το απολαύσετε κι εσείς, και να σας συντροφεύσει.

Το επόμενο τεύχος του «μτλ/π», θα το βρείτε εδώ, στις 31 Μαΐου 2026.

Η επόμενη εκδήλωση του «μτλγ» θα γίνει στο θέατρο της Ελληνοαμερικανικής Ένωσης στις 10 Δεκεμβρίου 2025.

Καλές ποιητικές αναγνώσεις, και καλή αντάμωση! 

Παναγιώτης Ιωαννίδης  

 

* Μέχρι σήμερα, το «μτλγ» έχει παρουσιάσει τις ποιητικές αυτοπροσωπογραφίες 34 σύγχρονων Ελλην/ιδ/ων ποιητ/ρι/ών· 19 εκδηλώσεις με ποίηση μεταφρασμένη από 9 διαφορετικές γλώσσες (συν από τα αρχαία ελληνικά), και μάλιστα μεταφρασμένη πρωτίστως από ποιητ/ρι/ες· 12 μεγάλα αφιερώματα στην αμερικανική ποίηση, με νέες μεταφράσεις από σύγχρονες/ους ποιητ/ρι/ες· και, στο πλαίσιο μιας συνεχιζόμενης επανεπίσκεψης του νεοελληνικού ποιητικού κανόνα, 14 εκδηλώσεις για παλιότερες ελληνικές ποιητικές φωνές που δεν έχουν ενδεχομένως προβληθεί επαρκώς.

Πέραν τούτων (και μεταξύ άλλων), αυτά τα 14 χρόνια, το «μτλγ» φιλοξενήθηκε σε ποικίλους χώρους· συνεργάστηκε με το κρατικό ραδιόφωνο και ξένα πολιτιστικά ινστιτούτα· συνδιοργάνωσε ποιητικά φεστιβάλ και ποιητικούς περιπάτους στην πόλη· και (μέσω της σταθερής παρουσίας του στο
facebook, το instagram και το YouTube) προσέφερε καθημερινή διαδικτυακή ποιητική συντροφιά κατά την διάρκεια των επιδημικών εγκλεισμών του 2020-21.

 

 

*** Πατήστε εδώ για τα περιεχόμενα του τεύχους ***

 

 

β. χλέμπνικοφ : "το ξόρκι του γέλιου"



 

 

 

 

 

 

 

 

Βελιμίρ Χλέμπνικοφ

 

μετάφραση από τα ρώσικα: Γιάννα Μπούκοβα και Δημήτρης Άλλος

 

Το ξόρκι του γέλιου

 

Ω, γελάστε γελάτορες!

Ω, αναγελάστε γελάτορες!

Με γέλωτα γελαστικό και με γελάσματα γελώντας, 

Ω, εκγελάστε τα γελάσιμα!

Ω, γελωτοποιείστε – γελωτάριοι του γέλιου γελωτινοί!

Ω, γελωτοτροπήστε – όσοι γελασείοντες χαμογελάτε!

Γελαστερά, γελαστερά!

Γέλασε, καταγέλασε – γελοιαστές, γελοιαστές!  

Γελωτιστές και γελιοκράτορες.

Ω, γελάστε γελάτορες!

Ω, αναγελάστε γελάτορες!

 

1908-1909

 

 

Ο ρώσος πρωτοπόρος Βελιμίρ Χλέμπνικοφ (1885-1922) ανήκε στην ομάδα των κουμποφουτουριστών (μαζί με τον Καντίνσκι και τον Μαγιακόφσκι), συμμετείχε σε συλλογικές εκδόσεις, υπέγραφε μανιφέστα (όπως το γνωστό «Σφαλιάρα στο κοινό γούστο»), συνδημιούργησε καλλιτεχνικά βιβλία. Το έργο του: ποιήματα, θεατρικά, αφηγήματα, μικτά είδη δικής του εφεύρεσης, εκδόθηκε σε πέντε τόμους μετά τον θάνατό του. Πίστευε ότι στην θέση της «ευκλείδειας» ποίησης του Πούσκιν, εισάγει μία καινούργια, «μη-ευκλείδεια» ποίηση. Στο μνήμα του αναγράφεται: «Πρόεδρος της Υδρογείου».

Ο Δημήτρης Άλλος είναι ποιητής και μεταφραστής. Έχει εκδώσει την ποιητική συλλογή Ψηλός στα Άχυρα (εκδ. Καστανιώτη, 2000) και, στα βουλγαρικά, την ανέκδοτη στα ελληνικά συλλογή Επικίνδυνο από μόνο του (Σόφια, 2011).

Η Γιάννα Μπούκοβα είναι δίγλωσση ποιήτρια, γεννημένη στη Σόφια, Βουλγαρίας. Έχει δημοσιεύσει στα ελληνικά τις συλλογές Ο ελάχιστος κήπος (εκδ. Ίκαρος, 2006), Drapetomania (εκδ. Μικρή Άρκτος, 2018), Σ (εκδ. ΦΡΜΚ, 2021) και Μαύρο χαϊκού (εκδ. Ίκαρος, 2024). Είναι μέλος της συντακτικής ομάδας του περιοδικού ποίησης "ΦΡΜΚ". 

 

 

*** Πατήστε εδώ για τα περιεχόμενα του τεύχους ***